اسید نیتریک و کاربرد آن در استخراج فلزات

کاربرد اسید نیتریک در جداسازی فلزات

نقش اسید نیتریک در استخراج فلزات

اسید نیتریک و کاربرد آن در استخراج فلزات ، عنوان مقاله پیش رو می باشد که امروزه مورد توجه بسیاری از دانشجویان و محققین شیمی قرار گرفته است ، اسید نیتریک یک اسید قوی است که در کناراسیدهایی مانند هیدروکلریک اسید ، کاربردهای بسیار زیادی دارد . از مهم ترین کاربردهای اسید نیتریک ، ساخت تیزاب سلطانی در فرایند بازیافت فلزاتی مانند  طلا ، پالادیوم ، پلاتین و ... می باشد . برای تهیه تیزاب از یک قسمت اسید نیتریک و سه یا چهار قسمت جوهر نمک استفاده می کنیم . در ادامه با پرک شیمی همراه باشید .

خواندن مقاله زیر به درک بهتر موضوع کمک می کند :

اسید نیتریک ( جوهر شوره )

تیزاب سلطانی ( Aqua regia ) واکنش ها و کاربردهای آن

از بین اسیدهای موجود ، فقط اسید نیتریک می تواند مس و نقره را در خود حل کند ( البته تیزاب سلطانی هم توانایی حل کردن مس را دارد . ) از این رو برای حذف و جداسازی فلزاتی مانند مس ، نیکل و روی از فلزات گرانبها ، می توان از آن استفاده کرد . به عنوان مثال برای استخراج طلا از بردهای الکترونیکی روکش شده با طلا می توان از اسید نیتریک استفاده کرد .

از بین اسیدهای موجود ، فقط اسید نیتریک می تواند مس و نقره را در خود حل کند . البته تیزاب سلطانی هم توانایی حل کردن مس را دارد .

• جداسازی طلا و نقره 

 طلا در اسید نیتریک حل نمی شود بنابراین برای جداسازی طلا و نقره می توان از اسید نیتریک استفاده کرد . طلا در تیزاب سلطانی حل می شود . رسوب طلای حل شده در تیزاب سلطانی با استفاده از مواد مختلفی انجام می شود که در زیر به چند مورد از آن اشاره می کنیم:

• سولفات آهن

 سولفات آهن دو ظرفیتی ( زاج سبز) ترکیبی با فرمول شیمیایی FeSo₄.7H₂o   می باشد که به صورت کریستال های آبی یا سبز رنگ می باشد . این ماده شیمیایی با محلول کلرید طلا واکنش می دهد و گاز دی اکسید گوگرد تولید می کند که این گاز باعث رسوب کردن طلا از محلول می شود . از معایب سولفات آهن می توان به ته نشینی غیر سایر فلزات اشاره کرد .

• متابی سولفیت سدیم

 Na₂ S₂ O₅ پودر سفید رنگی است که به طور انتخابی طلا را ته نشین می کند ، در ته نشین کردن با متابی سولفیت سدیم نیازی به تنظیم  PH نیست ، زمانی که متابی سولفیت سدیم با آب مخلوط شود و به تیزاب اضافه گردد ، گاز دی اکسید گوگرد بهتری آزاد کرده و نتیجه بهتری می دهد . برای ته نشینی طلا با متابی سولفیت اسید نیتریک اضافی را با حرارت و اوره از بین می برند .

• گاز دی اکسید گوگرد

 در روش های سولفات آهن و سدیم متابی سولفیت ، این گاز دی اکسید گوگرد که باعث رسوب کردن طلا می شود ، بنابراین افزودن مستقیم گاز دی اکسید گوگرد به محلول کلرید باعث رسوب کردن طلا می شود .

• پودر روی

 با اضافه کردن این پودر به تیزاب سلطانی ، طلا ، پلاتین و پالادیوم هم ته نشین می شود ، از بین بردن اسید نیتریک اضافی با این روش انجام می شود . در رسوب دادن با روی ، طلا در کف ته نشین نمی شود ، بلکه به صورت کف در سطح محلول می ماند که باید با استفاده از کاغذ صافی طلا را جدا کنیم و بعد با استفاده از اسید نیتریک طلا را خالص کنیم .

• حل کردن پودر یا آلیاژ در اسید نیتریک

در صورتی که پودر یا آلیاژی داریم که در آن مقداری نقره و پالادیوم دارد و قصد نقره و پالادیوم را داریم به روش زیر عمل کنیم .

 پودر یا آلیاژ را در اسید نیتریک حل می کنیم تا حل شود ، نقره به نیترات و پالادیوم به نیترات پالادیوم تبدیل می شود ، بعد از انجام این مرحله مقداری جوهرنمک به آن اضافه می کنیم تا نیترات نقره به کلرید نقره تبدیل شود و از محلول رسوب کند ، پالادیوم در محلول باقی می ماند و نقره از پالادیوم جدا می شود . محلول را با کاغذ صافی ، صاف می کنیم تا ذرات سفید رنگ کلرید نقره از محلول جداسازی شود ، سپس با استفاده از پودر روی پالادیوم را از محلول رسوب می دهیم . روش های دیگری هم برای رسوب دادن پالادیوم مانند روش سدیم کلرات و روش هایی نظیر اسید سولفوریک – آهن ، سدیم کربنات یا جوهر نمک آلومینیم به نقره تبدیل می کنیم ، سپس پودر نقره را خشک کرده و بعد ذوب می کنیم .

اسید نیتریک و کاربرد آن در استخراج فلزات ، عنوان مقاله ای بود که مشاهده کردید ، لطفا هر گونه سوال ، ابهام و انتقادی دارید در زیر همین پست با ما در میان بگذارید تا در کمترین زمان ممکن کارشناسان ما پاسخگوی شما باشند.

جهت سفارش و خرید اسید نیتریک با ما (34733364 - 083) تماس بگیرید

منبع : واحد تحقیق و توسعه شرکت پرک شیمی 

 مطالعه مقالات زیر به شما پیشنهاد می گردد 

♦ کاربرد اسید نیتریک در کشاورزی

♦ اسید نیتریک-معرفی و معادل فارسی

♦ اطلاعات فنی و حفاظت ایمنی اسید نیتریک | MSDS اسید نیتریک

♦ استخراج طلا با 2 روش کاملا تضمینی و آسان